Bieke Broux beschrijft de complexiteit van het immuunsysteem en de verstoringen die leiden tot de ontwikkeling en progressie van MS. Algemeen kunnen de cellen van het immuunsysteem worden verdeeld in drie categorieën, met name T-lymfocyten, B-lymfocyten en myeloïde cellen. Het is echter gebleken dat elke categorie op haar beurt bestaat uit meerdere subpopulaties. Sommige daarvan zijn ontstekingsbevorderend, terwijl andere juist ontstekingen verminderen en onder controle houden. In deze jungle van immuuncellen is het bijgevolg erg moeilijk om de activiteit van elke subgroep te ontleden en te achterhalen of ze gunstige dan wel schadelijke of auto-immune effecten hebben. Hoopvol is de ontdekking van regulerende T-lymfocyten, die niet alleen het immuunsysteem als geheel reguleren, maar ook een herstellend effect hebben op bestaande gedemyeliniseerde laesies. Dit is waar celtherapie in beeld komt: regulerende T-lymfocyten van een patiënt proberen af te nemen en te selecteren, ze laten vermeerderen en activeren en ze vervolgens opnieuw bij dezelfde persoon inspuiten. De weg is nog lang, maar de hoop is groot.
Bovendien dringen de meeste middelen die momenteel bij MS worden gebruikt, niet door tot in de hersenen en hebben ze geen directe werking op de immuuncellen die daar al aanwezig zijn. Lemtrada, Tecfidera, Copaxone, Aubagio, bèta-interferonen, Tysabri, Ocrevus, Kesimpta en andere hebben dus geen bewezen significante activiteit in de hersenen. Alleen Mavenclad en de sfingosine-1-fosfaat receptormodulatoren (Gilenya, Zeposia, Ponvory, Mayzent) dringen het zenuwstelsel binnen en hebben daar een direct positief effect. Het is daarom erg belangrijk om de overdracht van geneesmiddelen naar de hersenen te verbeteren. Een methode kan het gebruik zijn van nanopartikels en nasale toediening via het olfactorische membraan. Dit is immers veel doorlaatbaarder dan de bloed-hersenbarrière. Anne des Rieux licht haar huidige onderzoek op dit gebied toe.
Deze twee artikelen houden rechtstreeks verband met het baanbrekende onderzoek dat in België wordt uitgevoerd dankzij uw steun en loyaliteit. Ik wens u veel leesplezier.
Prof. Dr. Christian Sindic