Epidemiologie: een ziekte die vaker voorkomt bij vrouwen

In het algemeen komen auto-immuunziekten vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Er zijn zeker verbanden tussen het endocriene systeem, en dus de hormoonproductie, en het immuunsysteem.

Het is bewezen dat het gebruik van de anticonceptiepil geen factor is die iemand vatbaarder maakt voor de ziekte of ze verergert. Aan de andere kant hebben progestageenhormonen, die in hoge doses worden aangemaakt tijdens de zwangerschap, een beschermend effect op opflakkeringen van de ziekte. Die nemen af tijdens de zwangerschap, van trimester tot trimester, maar kunnen vaker voorkomen in de 3 maanden na de bevalling. Geschat wordt dat 20% van de vrouwen met MS waarschijnlijk een opflakkering krijgt in de 3 maanden na de bevalling. Andere epidemiologische studies hebben aangetoond dat zwangerschap een eerder beschermend effect heeft op het verloop van de ziekte, ongeacht of de zwangerschappen nu voor of na het begin van de ziekte ontstonden. Zwangerschap wordt gekenmerkt door een toestand van relatieve immunosuppressie om te vermijden dat de kleine 'vreemdeling' die de foetus is, wordt afgestoten. Deze toestand van tolerantie kan daarom positief zijn voor het verloop van MS op korte en zelfs lange termijn.

We weten echter dat de prevalentie van de ziekte toeneemt en dat deze toename het duidelijkst is bij vrouwen. In het geval van MS zijn de prevalentiecijfers die gewoonlijk in ons land worden vermeld, 100/100.000, d.w.z. één getroffen persoon voor elke 1000 inwoners. Als we rekening houden met de epidemiologische gegevens die zijn waargenomen in de Noord-Franse departementen die aan België grenzen, komen we vaak uit op cijfers van 120:100.000, of 1,2 persoon:1.000 inwoners.

De toename van het aantal MS-patiënten is veel duidelijker bij vrouwen dan bij mannen. Als gevolg hiervan neemt de verhouding vrouwen/mannen toe, van 1,8:1 in het verleden tot 3:1 nu. De incidentie van de ziekte, d.w.z. het aantal nieuwe gevallen dat elk jaar wordt gediagnosticeerd, neemt ook toe. Volgens een Deens onderzoek is de incidentie van de ziekte bij vrouwen tussen 1950 en 2009 verdubbeld, terwijl deze bij mannen in dezelfde periode met slechts 24% is toegenomen. De exacte redenen voor deze onevenredige stijging bij vrouwen zijn niet gekend, maar het toenemende aantal rooksters en  zwangerschappen op latere leeftijd dragen er zeker toe bij. 

Met een bevolking van 11 miljoen mensen wordt het aantal MS-patiënten in België geschat op ongeveer 13.500, met 430 nieuwe gevallen per jaar.